Door: Redactie PI.
Van het Pegida-jubileum op 17 oktober in Dresden met HC Strache en vele andere prominente sprekers had het ZDF de volgende dag op de gebruikelijke misprijzende manier verslag gedaan in zijn “Nachrichten”, zie de navenante bijdrage van PI-NEWS https://www.pi-news.net/2021/10/heute-nachrichten-ueber-pegida-hass-und-rechtsextremismus/. In het bijzonder ging het om deze versies van moderatrice Jana Pareigis in de Heute-uitzending https://www.zdf.de/nachrichten/heute-19-uhr/211017-heute-sendung-19-uhr-100.html (vanaf minuut 8:00):
“Pegida staat bekend als racistisch en wordt door de BVD als extremistische beweging in de gaten gehouden. [ … ] In de directe omgeving van Pegida maakten meerdere duizenden mensen een statement tegen haat en rechts-extremisme.”
Vragen van lezers PI-NEWS
Conform onze suggestie hadden enkele lezers zich met vagen tot het ZDF gewend (enigszins ingekort door PI-NEWS):
Lezer 1: Waar denkt uw zender zondag dan wel bij Pegida “haat en racisme” te hebben gezien, resp. te hebben waargenomen? In afwachting van concrete voorbeelden verblijf ik,
Lezer 2: Weloverwogenheid in uw berichtgeving heb ik duidelijk gemist. Uw partijdige tekst zoals bv. “Pegida staat bekend als racistisch” beschouw ik als overduidelijk niet-weloverwogen, temeer daar bij Pegida telkens weer ook sprekers met bv. Turkse en Servische roots optreden.
Lezer 3.: Zoudt u mij a. u. b. met welk voorbeeld dan ook kunnen bevestigen, op welke plek zondag in Dresden “haat” of “rechts-extremisme” werd verbreid? Tenslotte insinueert u dit immers indirect in uw formulering.
Antwoord van het ZDF
Het antwoord aan alle drie de lezers was identiek. Het is uitsluitend gebaseerd op het eerste deel van het hierboven geciteerde citaat van Pareigis, dat gedeeltelijk correct is, en negeert de concrete vragen van lezer 1 en 3 naar voorbeelden van haat, racisme of rechts-extremisme. Het ZDF schrijft:
“In genoemde uitzending van 17.10 om 19.00 uur heeft mevrouw Pareigis letterlijk gezegd: ‘Pegida staat bekend als racistisch en wordt als extremistische beweging in de gaten gehouden door de BVD.’ Dit is correct. In mei van dit jaar heeft de BVD Saksen Pegida geregistreerd als een “bewezen poging tot rechts-extremisme.”
Kijkersklacht van lezer 3
Dit antwoord van het ZDF bevredigde een der vragenstellers niet. Hij diende bij het ZDF een formele kijkersklacht https://www.zdf.de/zdfunternehmen/zdf-fernsehrat-foermliche-programmbeschwerde-100.html in en stuurde haar ons toe. Wij publiceren haar hier in haar volledige lengte en ongewijzigd:
“Zeer geachte Dames en Heren,
Op 17. 10. 2021 deed de hoofdnieuwsuitzending van Heute verslag van een Pegida-demonstratie in Dresden. Hierbij werd de focus geelegd op het optreden van de tegendemonstraties en hun posities.
- Daarnaast werd Pegida negatief- en werden de tegendemonstraties positief beoordelend voorgesteld.
- Enkele uitspraken over Pegida zijn met grote waarschijnlijkheid niet conform de waarheid.
Hiermee schendt U de volgende grondbeginselen, waaraan u verplicht bent:
“Berichtgeving en informatieve uitzendingen dienen overeenkomstig de journalistieke grondbeginselen […] te zijn. U dient onafhankelijk en zakelijk te zijn.
Nieuwsberichten dienen voor hun verspreiding met de volgens de omstandigheden geboden zorgvuldigheid te worden gecheckt op waarheidsgehalte en herkomst.
Reacties dienen duidelijk te worden gescheiden van de berichtgeving en onder benoeming van de schrijver als zodanig te worden gekenmerkt.”
(= Staatsverdrag ter modernisering van de media-ordening https://www.zdf.de/zdfunternehmen/grundlagen-staatsvertrag-telemedien-100.html in Duitsland van 7 november 2020, Par. 6 zorgvuldigheidsverplichtingen, regel 1, afgekondigd op 27.10.2021)
Over de individuele punten:
Ten eerste: Met de eenzijdige stellingname tégen Pegida en vóór de tegendemonstranten id het jjournalistieke grondbeginsel van de weloverwogenheid geschonden.
De zin “Pegida staat bekend als racistisch en wordt als extremistische beweging door de BVD in de gaten gehouden” kan in beperkte mate kloppen.
Wat betreft de weloverwogenheid zou vervolgens echter bijvoorbeeld een vergelijkbare zin passend zijn voor de aldaar aanwezige geweld-beluste en extremistische “Antifa”, die eveneens door de BVD in de gaten wordt gehouden.
Als tweede voorbeeld wordt de eenzijdige partijdigheid van uw omroep nog duidelijker. Het gaat om het volgende gezegde van mevrouw Pareigis (vanaf min. 8.14):
“Talloze verenigingen hadden vandaag tegenprotesten georganiseerd. In de directe omgeving van Pegida maakten meerdere duizenden mensen een statement tegen haat en rechts-extremisme.”
Hier wordt Pegida op zwart-witte manier gelijkgesteld met haat en extremisme en wel niet meer zoals in bovenstaande zin, onder benoeming van degenen, die dit als zodanig beweren (BVD). In de gegeven formulering wordt de plaatsing (Pegida = haat en rechts-extremisme) door ZDF-zelf gepresenteerd als feit. Tegelijkertijd worden de tegendemonstranten abusievelijk positief neergezet: Zij zouden met hun acties “een statement maken”. Deze formulering wordt ondubbelzinnig opgevat als positief, zie bijvoorbeeld hier https://www.redensarten-index.de/suche.php?suchbegriff=~~ein%20Zeichen%20setzen&suchspalte%5B%5D=rart_ou.
Men had evengoed kunnen zeggen, dat de tegendemonstranten probeerden, d. m. v. lawaai (slaan op pannen) de vrijheid van meningsuiting te verstoren of te verhinderen. Nu valt het verstoren of laten mislukken van een niet-welgevallige demonstratie door ongemanierden op te vatten als “een statement maken”. Als mevrouw Pareigis dat zo bedoelt, zou zij er echter bij moeten zeggen, dat zij dit zo ziet en dat het een reactie is.
“Reacties dienen duidelijk te worden gescheiden van de berichtgeving en onder benoeming van de schrijver als zodanig te worden gekenmerkt.” Dit grondbeginsel werd hier eveneens geschonden.
Ten tweede: Enkele uitspraken over Pegida zijn met grote waarschijnlijkheid niet conform de waarheid.
Ik wilde na het bekijken van de nieuwsuitzending graag van de toeschouwersservice van het ZDF weten, wáár op de door het Nieuws bekritiseerde Pegida-demonstratie van 17 . 10 “haat en rechts-extremisme” waren verbreid of te herkennen waren geweest. Aangezien ik geen antwoord mocht ontvangen op de eerste mail van 18 oktober, schreef ik op 20 oktober opnieuw over de beschreven problematiek:
“Als u dat voor een feit laat doorgaan [Pegida = haat en rechts-extremisme] en het aldus verspreidt in de hoofdnieuwsuitzending van het ZDF, zou u tevens in staat moeten zijn, om dit zonder grote moeite en heel snel met een voorbeeld te kunnen onderbouwen.”
Zoals te verwachten viel kreeg ik deze voorbeelden niet. Ik ga er daarom vanuit, dat de uitspraak in het gunstigste geval, uit domme gedachtenloosheid of uit tekortschietende professionaliteit, mogelijk vanuit de wens, het goede te dienen, zo klakkeloos gedaan werd. In het ergste geval zou men het zodanig moeten beoordelen, dat hier bewust werd gelogen en in de grond datgene werd gedaan, wat de nieuwsberichten van vandaag juist bekritiseerden, namelijk, het verbreiden van haat (en tevens het stimuleren van links-extremisme). De journalistieke basisregel “Nieuwsberichten dienen voor hun verspreiding met de volgens de omstandigheden geboden zorgvuldigheid te worden gecheckt op waarheidsgehalte en herkomst.” werd hier op grove wijze geschonden. Denkt u er aan: Zelfs bekendmakingen door de regering of kennisgevingen door de BVD (Ook die kunnen verschillend uitpakken en politiek bestemd zijn, zie de zaak Maassen): Alles, alles behoort eerst te worden gecheckt, zoals de geciteerde grondregel U duidelijk vertelt.
Uw antwoord van 26. 10.2021,om 11.07 u. op mijn verzoek om voorbeelden en bewijzen is daarom te oppervlakkig en kan alleen maar worden beschouwd als een goedkope en ontwijkende smoes.
“In genoemde uitzending van 17.10 om 19.00 uur heeft mevrouw Pareigis letterlijk gezegd: ‘Pegida staat bekend als racistisch en wordt als extremistische beweging in de gaten gehouden door de BVD.’ Dit is correct.”
Dat heb ik ook in het geheel niet betwist. Ik zie die formulering door de bank genomen als te verdedigen, zoals ook kan worden gezegd:
“Het ZDF staat bekend als deel van de leugenpers en als werkgever van Israëlhaters https://jungefreiheit.de/politik/deutschland/2021/zdf-zusammenarbeit-israel/”.
Voor sommigen is dat zo, voor anderen niet. Als individuele personen en als commentatoren mag u dit uitspreken, maar niet binnen een stramien, waarbinnen de zakelijkheid en de waarheid verplicht is.
Met mijn kijkersklacht verzoek ik derhalve, het misbruik van de nieuwsberichten voor eenzijdige politieke propaganda te beëindigen en terug te keren tot de basisregels, die voor het ZDF helder en duidelijk gelden. Ik verwacht een ontvangstbevestiging voor mijn klacht en later een (onderbouwd) antwoord, of mijn kijkersklacht wordt geaccepteerd, of niet. Ik verwacht, dat het ZDF terugkeert naar algemeen erkende journalistieke basisregels en dat het journalistieke tekortkomingen zoals bij mevrouw Pareigis door middel van bijscholing uitwist.”
Een ontvangstbevestiging van het ZDF van 27 oktober aan Lezer 3 ligt bij PI-NEWS. Het antwoord zal ons benieuwen. De schrijver heeft ons verzekerd, dat hij het dan aan PI ter beschikking zal stellen.
Door: Redactie PI.
Vertaling: Theresa Geissler.
Bron: https://www.pi-news.net/2021/11/programmbeschwerde-gegen-das-zdf-wegen-anti-pegida-hetze/